اختصاصی/مهمترین موانع ثبت جهانی ماسوله از زبان مدیر پایگاه ملی میراث فرهنگی
کاشف اسرار- شهر شگفت انگيز و توريستى ماسوله كه از تنوع بى نظير طبيعى و انسانى برخوردار و تحت سيطره زمان و تاريخ درهم آميخته و نوعى از الگوهاى زيستى استثنايى و منحصر به فرد را شكل داده و در طول عمر هزارى خود، در هماهنگى خارق العاده ميان انسان و طبيعت، نمونه بارزى به شمار مى آيد، در شمال ايران ، استان سرسبز گيلان و در تقاطع استانهاى گيلان، زنجان و اردبيل واقع شده است..
به گزارش خبرنگار کاشف اسرار، اين شهر زيبا را كه ادبا و شعرا به زيبايى آن را به نام هاى ماسوله، شهرك چشمه سارهاى شفاف، ماسوله، روستاى پلكاني، ماسوله، شهرك ستارگان روشن، ماسوله، بهشت گم شده گيلان و ماسوله مجموعه اى از زيبايى و هنر توصيف كرده اند و در ميان هفت شهر و روستاى شگفت انگيز ابيانه اصفهان، كندوان آذربايجان شرقي، ميمند كرمان، سرسيدآقا چهارمحال بختياري، هزار ماسوله كردستان و مجن سمنان از شهرت و محبوبيت خاصى برخوردار و زبانزد خاص و عام است و همه ساله پذيراى مسافران بسيار فراوانى از شهرهاى دور و نزديك و از خارج از كشور است كه به اين شهرك باستانى سفر مى كنند.
وجود جاذبه هاى تاريخي، معمارى و طبيعت هاى سه گانه جنگلي، مرتعى و كوهستانى به گونه اى است كه هر نوع سليقه اى را به سوى خود جذب مى كند؛ حتى زمستان پر برف اين شهرك نيز جاذب دسته اى از ميهمانان است.از سويى ديگر وجود امكانات رفاهى قابل ملاحظه، راه ارتباطى مناسب با منظره هاى زيبا و دلنشين، فضايى زيبا، آرام، ساكت، خلوت و دلپذير شهرك، نزديك بودن به پايتخت كشور (تهران)، قرار گرفتن گيلان در جوار كشورهاى حاشيه درياى خزر و آسياى ميانه، وجود بندرهاى مهم انزلى (منطقه آزاد) و آستارا كه دروازه واردات و صادرات به كشورهاى آسيانه ميانه و اروپا به شمار مى رود، نزديكى به فرودگاه بين المللى رشت در 60 كيلومترى ماسوله، عبور كريدور نوستراك (يكى از 10 كريدور مهم بين المللى جهان) از گيلان و همچنين محل هاى اقامتى محلى و سنتى از ديگر امتيازاتى است كه گردشگران داخلى از تمامى نقاط كشور و گردشگران خارجى از كشورهاى مختلف خارجى به استان و منطقه سفر مى كنند و مردمان ميهمان نواز و خونگرم ماسوله باتوانى وصف ناپذير پذيراى اين ميهمانان و مسافران هستند
.ديدن ماسوله و معمارى آن به عنوان يك اثر باستانى و همچنين كوه هاى ماسوله كه سرشار از معادن كوارتزيت، چينى كريستالين، گرانيت، روي، سرب و صنايع دستى آن كه به دو دسته فلزى و غيرفلزى تقسيم مى شود و داراى سابقه تاريخى زيادى است و چون از قديم الايام، منابع اوليه صنايع فلزى در اطراف ماسوله و مخصوصاً در منطقه״ گورن״ استخراج مى شده است، استادكاران و صنعت گران بسيارى انواع لوزام مورد نياز آهنگري، كشاورزي، ادوات جنگى از جمله گلوله توپ وتفنگ هاى سرپُر بسيار زيبا با نقوش و نوشته هاى برجسته بر بدنه تفنگ مى ساختند.امروزه علاوه بر صنعت چاقوسازي، انواع ابزار و يراق كه انواع آن نيز در منطقه رواج فراوان دارد، ساخته مى شود..
صنايع غيرفلزى ماسوله نيز به خاطر وجود مواد اوليه فراوان مانند چرم، پشم، پوست، چوب و غيره رونق فراوانى دارد و شاهكارهايى كه توسط دست و پنجه هاى هنرمند مردان و زنان خستگى ناپذير ماسوله مانند، چاروق دوزي، چموش دوزي، عروسك سازي، گيوه، تهيه جوراب هاى پشمى و انواع در و پنجره هاى مشجر توليد مى شود و مواد غذايى متعددى نظير پنير، كره محلي، عسل، شير، كلوچه مخصوص ماسوله ״آگردگ״ از مهم ترين سوغات سفر گردشگران خارجى و داخلى از اين شهر تاريخي، طبيعى محسوب و در مجموع حداقل يك شبانه روز تفرج در آن و اقامت در خانه هاى سنتى مردم ميهمان نواز آن يادگارى بى نظير براى هر مسافرى خواهد بود.
شهر پلكانى ماسوله كه جزء زيباترين، منحصر به فردترين، قديمى ترين شهرهای تاريخي، فرهنگي، طبيعى كشور و به شماره 1090 در فهرست آثار ملى ايران به ثبت رسيده است به علت دارا بودن ويژگى هاى تاريخي، طبيعى در سال 1382 از سوى يونسكو به عنوان پروژه اى براى توسعه گردشگرى فرهنگى و طبيعى انتخاب شده است.علاقه مندى بى حد و نصاب گردشگران داخلى وخارجى به اين شهر، باعث شده است تا سازمان جهانى فرهنگى يونسكو علاقه اى ويژه از خود براى ثبت و حفظ آثار موجود در اين منطقه از خود نشان دهد تا ماسوله به عنوان یکی از شهرهای باستانى از ايران درفهرست آثار جهانى يونسكو به ثبت برسد البته برای به ثبت رسیدن آن موانعی وجود دارد.
مدیر پایگاه ملی میراث فرهنگی ماسوله در گفتگو با خبرنگار کاشف اسرار در این باره،اظهار کرد: طی سالهای گذشته از سوی مدیران سازمان میراث فرهنگی در سطوح مختلف تاکید شده است: مهمترین مانع ثبت جهانی ماسوله مسایل مرتبط با حریم فضای سبز و نابسامانی های موجود در محور دسترسی به ماسوله است.
مصطفی پور علی،خاطر نشان کرد:با کمی بررسی در خصوص این نابسامانی ها می توان وضعیت مورد نظر را به چند دسته از قبیل اغتشاشات بصری ناشی از استقرار ساختمان های اداری، مسکونی و تفریحی تقسیم نمود.
به گفته وی،اما در میان کاربری های مختلف به وضوح برای هر گذرکننده ای روشن و مبرهن است که مهمترین بخش این نابسامانی ها مربوط به تاسیساتی است که با کاربری خدمات گردشگری در محور کمادل به ماسوله فعالیت می نمایند،
این مسئول،اذعان کرد: با کمال تاسف باید اذعان کرد قریب به اتفاق این تاسیسات نابسامان، محدثاتی هستند که بر روی اراضی ملی با شرایط خاص بنا گردیده و حتی بخش قابل توجه ای از آن ها در حریم قانونی راه استقرار دارند.این مجموعه تاسیسات در محور کمادل به ماسوله با بهره گیری از قانون واگذاری اراضی ملی برای خدمات گردشگری نه تنها موجبات منافع عمومی را فراهم نمی کنند، بلکه بدلیل تعرض به حریم قانونی راه خطرات آمد و شد خودرویی در این مسیر را بسیار افزون نموده اند.
پور علی ،تصریح کرد: مهمترین مانع ثبت جهانی ماسوله را تاسیساتی رقم زده اند که قرار بوده که با بهره گیری از اراضی ملی در جایگاه انفال، منافعی عمومی را تامین کنند. در حالیکه نتیجه حاصله نشان می دهد استقرار این تاسیسات صرفا سودجویی شخصی متصرفان را به همراه داشته و عموم مردم و صاحبان حقیقی این اراضی، نه تنها از ثبت جهانی ماسوله بلکه از حق منظر به سامان و زیبای این منطقه محروم شده اند.
وی اعتقاد دارد؛البته در کنار موضوع حریم تحقق مدیریت هماهنگ یا واحد در ماسوله است که بحمدالله دستیابی بدان ممکن می باشد، هماهنگی مدیریت میراث فرهنگی ماسوله و شهرداری ماسوله نسبت به سالهای گذشته بسیار ارتقا یافته و به نتایج خوبی دست یافته است
معاون احفظ و احیاء سازمان اسبق میراث فرهنگی و گردشگری گیلان ،یاد آور شد: ارزیابان پرونده میراث جهانی اعزامی از سازمان مرکزی میراث فرهنگی که اخیرا در ماسوله حضور داشته اند ساماندهی سازه های موقت و داربستی بازار و به ویژه پاکیزگی محیط شهری را مورد توجه قرار دادند
پور علی،تاکید کرد: در خصوص زباله های شهری، بخش قابل توجهی از آن مربوط به موضوع گردشگری است که همکاری بیش از پیش گردشگران را می طلبد.
وی ابراز کرد: با این وجود باید تاکید کنم که تحقق ثبت جهانی ماسوله نزدیک به نظر می آید، و امیدوارم بزودی این امر محقق گردد، معاونت میراث فرهنگی کشور نگاه مثبتی به این موضوع داشته و پیشرفت امور و فرآیند ثبت جهانی ماسوله امیدوار کننده است.
این مسئول در پایان با بیان این که در این زمینه البته کارهای مثبت خوبی هم صورت گرفته است که ان شا الله به نتیجه خواهد رسید،افزود:از جمله این اقدامات که راستای تحقق ثبت جهانی ماسوله در چندسال گذشته به انجام رسیده است می توان به به روزرسانی ضوابط حفاظتی و ساخت و ساز در بافت تاریخی، افزایش درصد مرمت بناهای تاریخی، برگزاری همایش ها و نشست های تخصصی مرتبط با این موضوع اشاره کرد.
پایان پیام